فقه اسلامی یا شرح لمعه دمشقیه
الروضة البِهیة فی شرح اللُمعة الدمشقیة معروف به شرح لمعه یک کتاب آموزشی در فقه اسلامی و فقه امامیه و اثر مشترک شمسالدین محمد بن مکی معروف به شهید اول فقیه سدهٔ هشتم و زینالدین بن علی معروف به شهید ثانی فقیه جبل عاملی سدهٔ دهم هجری است. شهید ثانی در این کتاب، به شرح و بسط لمعه دمشقیه اثر شهید اول پرداخته است. هر دو نویسنده کتاب را بر پایهٔ نظرات مشهور در فقه شیعه نوشتهاند.
شرح لمعه یکی از مهمترین کتابهای آموزشی فقهی در حوزههای علمیه و دانشگاهها و تنها کتاب درسی مشتمل بر تمام ابواب فقه است که در «دورهٔ سطح» در حوزهها تدریس میگردد. هرچند به تازگی در برخی حوزهها کتاب «الدروس التمهیدیه» جایگزین شرح لمعه شده و برخی نویسندگان هم پیشنهاد دادهاند که کتابهای دیگری مثل «العروة الوثقی» جایگزین این کتاب شود.
این کتاب بر نظام حقوقی ایران نیز بسیار تأثیرگذار بودهاست. علاوه بر آن که مهمترین منبع دروس «متون فقه» رشته تحصیلی حقوق در دانشگاههای ایران میباشد، منبع اصلی تدوین قانون مدنی ایران و یکی از مهمترین منابع در تدوین قانون مجازات اسلامی نیز به شمار میرود که علاوه بر محتوای قانون حتی جنبههای شکلی آنها را نیز تحت تأثیر قرار دادهاست. ناصر کاتوزیان حقوقدان ایرانی در مورد اهمیت این کتاب مینویسد: «شرح لمعه از نظر اسلوب نگارش در میان سایر کتابهای فقه اسلامی ممتاز است؛ زیرا در عین حال که در بیان مطالب از به کار بردن کلمات زاید به دقت پرهیز شده، از نظر استدلال نیز چیزی از کتب مفصل کم ندارد. به همین جهت میتوان گفت بهترین و جامعترین کتابهای درسی است.
زین الدین شهید ثانی که در روز ۱۳ ماه شوال سال ۹۱۱ هجری در دهکده ی “جبع” جبل عامل، در خاندانی بزرگ از منظر علم و اصالت و ایمان دیده به دنیا گشود. نیاکانش از پدر تا جد پنجم، و همچنین فرزندان و بسیاری از نوادگان پسری و دختری او، همه از دانشمندان مشهور و عالی مقام شیعه بوده اند، و از همه معروفتر فرزند نابغه اش شیخ حسن مؤلف کتاب معروف “معالِم” در اصول، و دخترزاده اش سید محمد علی عاملی است که دانشمندی محقق ومؤلف کتاب مشهور “مدارک” در فقه می باشد.